بریتیە لەبەیەکگەیاندنی پیتێکی زەنەدار ( حرف ساکن ) بە پیتێکی جوڵاو ( حرف متحرک ) بە شێوەیەک دەبن بە یەک پیتی تووندکراو ( حرف مشدد ) لەڕەگەزی پیتی دووەم کە بەیەک جار شوێنی دەرچوونیان بۆ دەجووڵێنی و بەرزدەبێتەوە.

تێکهەڵکێشان ( ألإدغـــــام ) دەکرێ بە دوو بەشی سەرەکی یەوە:

 بەشی یەکەم: تێکهەڵکێشانی تەواو ( ألإدغـــــام ألكامل )
بریتیە لە گەیشتنی پیتێکی بزواو ( حرف متحرّك ) بە پیتێکی دیکەی بزواو، بە شێوەیەك کە دەبنە پیتێکی شەددەدار ( حرف مشدّد ).
ئەم جورە تێکهەڵکێشانە لە جۆری تێکهەڵکێشانی پیتە لێکچوەکان ( إدغام ألمتماثلين )ـە و چەند نموونەیەکی کەم لەم جۆرە لەقورئانی پیرۆزدا هەیە بەڕیوایەتی ( حفص لە عاصم )ـەوە ( حفص عن عاصم ) . وەك:
              
وشەی ( لاَ تَأْمَنَّا ) لە ئەسڵدا (لا تَأمَنُنَا ) بووە نونی یەکەم کە بۆر ( ضمة )ی هەیە تێکهەڵکێشانی نونێکی دیکە کراوە کە سەر ( فتحة )ی هەیە.

                 
وشەی ( أَتُحَاجُّونِّي ) لە ئەسڵدا ( أَتُحَاجُّونَنِي ) بووە.

                 
وشەی (مَا مَكَّنِّي ) لە ئەسڵدا ( مَا مَكَّنَنِي ) بووە .

 بەشی دووەم: تێکهەڵکێشانی ناتەواو ( ألإدغـــــام النّاقص )
بریتیە لە تێکهەڵکێشانی پیتێکی زەنە ( سکون )دار لەگەڵ پیتێکی بزواو ( متحرك )دا بە شێوەیەک کەهەردووکیان پیتێکی شەددەدار ( حرف مشَدّد ) لەڕەگەزی پیتی دووەم دروست بکەن.
تێکهەڵکێشانی ناتەواو سێ جۆری هەیە:

( أ ) ــ تێکهەڵکێشانی پیتە لێکچووەکان ( إدغام ألمتماثلين )
ئەو تێکهەڵکێشانەیە کە ڕودەدات لەنێوان پیتێکی زەنەدار ( حرف ساکن ) لەگەڵ هەمان پیتدا بەشێوەی بزواو ( حرف متحرك )، جا هەردوو پیتەکە لەیەك وشەدا کۆ ببنەوە یا لە دوو وشەدا. وەك:

      
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( رَبِحَتِّجَارَتُهُمْ ) .

      
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( وَقَدَّخَلُواْ ) .

      
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( إِذَّهَبَ ) .

      
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( يُدْرِكُّمُ ) .

    
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( أَقُلَّكُمْ ) .

  
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( اذْهَبِّكِتَابِي ) .

  
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( جَاءتْكُمَّوْعِظَةٌ ) .

  
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( عَنَّفْسٍ ) .

  
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( يُكْرِهُّنَّ ) .

  
بەو شێوەیە دەخوێندرێتەوە: ( عَفَوَّقَالُواْ ) .

 تێبینی: ئەگەر واو ( و )ی مەددی ( واو )ی بەدوادا هات، یا ئەگەر ياء ( ي )ی مەددی ( ياء )ی بەدوادا هات دەغم ناکرێن چونکە مەخرەجیان وەک یەک نی یە. وەك:
     

 پرسیار و وەڵام دەربارەی تێکهەڵکێشانی پیتە لێکچووەکان ( إدغام ألمتماثلين )

21