بەشی یەکەم
بەشی دووەم
بەشی چوارەم
بەشی پینجەم
بەشی شەشەم
بەشی حەفتەم
بەشی هەشتەم
بەشی یەکەم 
خوێنەرانی قورئان و خوێندنەوەکان
خوێنەرانی قورئان و خوێندنەوەکان /٢
لە زانستى تەجوید دا ئەم سێ زاراوەیە ماناى چیە (الرواية) و (القراءة) و (الطريق)
١ـ گێڕانەوە: ریوایەت کردن (الرِّوايَة): بریتیە لە شیوازی خوێندنەوەی قورئان کە پەیوەست بێ بە یەکێ لە (١٠) خوێندنەوەکە کە پێی دەگوترێ (القِراءاتُ العَشْر)، بەڵام لەو کەسانەی کە گێرایتیانەوە لەم دە زانایەوە، نموونە: ( حفص لەگەڵ شعبة ) هەردووکیان لە (عاصم)یان وەرگرتووە، بەڵام جیاوازی هەیە لە خوێندنەوەیان.
٢ـ خوێندنەوە (القِراءَة): بریتیە لە چۆنیەتی خوێندنەوەی پیتەکانی قورئان لەسەر شێوازی یەکێ لەم خوێندنەوانە بۆ نموونە: خوێندنەوەی ( عاصم ) یان (نافع) یان (الكسائي).
٣ـ ڕێگەی خوێندنەوە (الطَّريق): بریتیە لە کۆکردنەوەی هەموو رێساکان لەلایەن زانایانەوە، بۆ نموونە: ( ئیمامی الشّاطِبي ) کە پێی دەگوترێ (قراءة حفص عن عاصم من طريق الشاطبية)، واتە: خوێندنەوەی حَفْص لە عاصم ـ ەوە لە ڕیگەی شاطبي.
جیاوازی نێوان قورئان خوێن (القاريء) و مامۆستای قورئان (المقريء)
ــ قورئان خوێن (القاريء):
ئەو كەسەیە كە بە مەبەستی فێربوونی شێوازێك یان چەند شێوازێك لە ڕیوایەت و قیرائەتەكانی قورئانی پیرۆز دەچێتە لای مامۆستایەك (شێخێك) بۆ فیربوون.
ــ مامۆستای قورئان (المقريء):
ئەو كەسەیە كە شارەزایی هەیە لەسەر ڕوایەت و قیرائەتەكان كە بە بە دەماودەم لە شێخێك یان مامۆستایەكەوە فێربووە، مەرجەكانیشی ئەوەیە كە موسڵمانێكی باڵغی ژیری ئەمانەت پارێزی پاك بێت لە هۆكارەكانی فاسقێتی و لەكەسێكەوە فێربووبێت كە ئەم سیفەتانەی تێدابێت.
قورئان خوێن دابەش دەبێت بۆ چەند جۆر
قورئان خوێن دابەش دەبێت بۆ سێ جۆر(1):
١ ــ چاكە كار و پاداشت وەرگر (المحسن المأجور):
ئەو كەسەیە كە هەوڵ دەدات و فێری یاسا و ڕێساكانی قورئان خوێندن دەبێت و بەجوانی بە ئەنجامی دەگەیەنێت ، لە ڕووی بەجێ گەیاندی سیفاتی پیتەكان و دەركردنیان لە شوێنی خۆیان و وەستان و دەست پێكردنی دروست و . . . هتد.
٢ ــ خراپەكار و تاوانبار (الـمسيء الآثم):
ئەو كەسەیە كە دەتوانێت هەوڵ بدات و فێری یاسا و ڕێساكانی قورئان خوێندن ببێت ، بەڵام ئەو كارە ناكات و تەمەڵی دەكات ، ئەمەش بەهۆی هەواو ئارەزووەوە شێوازی نادروست دەخوێنێت یان بەهۆی تەمەڵیەوە و یان . . . هتد.
٣ ــ بەهانەدار (الـمعذور):
ئەو كەسەیە كە هەوڵ دەدات فێری یاسا و ڕێساكانی قورئان خوێندن ببێت ، بەڵام ناتوانێت ئەو كـارە تـەواو بكات و بگـاتە ئەوەی كە بە جـوانی ئەنجامی بدات ، ئەمـەش بە هۆی كێشەی زمانیەوە یان نەتواناییەوە یان . . . هتد
1 2
بڕوانە : (أصوات القرآن كيف نتعلمها و نعلمها ص33) و (المذكرة في أحكام التجويد ص2)
لە زانستى تەجوید دا ئەم سێ زاراوەیە ماناى چیە (الرواية) و (القراءة) و (الطريق)
١ـ گێڕانەوە: ریوایەت کردن (الرِّوايَة): بریتیە لە شیوازی خوێندنەوەی قورئان کە پەیوەست بێ بە یەکێ لە (١٠) خوێندنەوەکە کە پێی دەگوترێ (القِراءاتُ العَشْر)، بەڵام لەو کەسانەی کە گێرایتیانەوە لەم دە زانایەوە، نموونە: ( حفص لەگەڵ شعبة ) هەردووکیان لە (عاصم)یان وەرگرتووە، بەڵام جیاوازی هەیە لە خوێندنەوەیان.
٢ـ خوێندنەوە (القِراءَة): بریتیە لە چۆنیەتی خوێندنەوەی پیتەکانی قورئان لەسەر شێوازی یەکێ لەم خوێندنەوانە بۆ نموونە: خوێندنەوەی ( عاصم ) یان (نافع) یان (الكسائي).
٣ـ ڕێگەی خوێندنەوە (الطَّريق): بریتیە لە کۆکردنەوەی هەموو رێساکان لەلایەن زانایانەوە، بۆ نموونە: ( ئیمامی الشّاطِبي ) کە پێی دەگوترێ (قراءة حفص عن عاصم من طريق الشاطبية)، واتە: خوێندنەوەی حَفْص لە عاصم ـ ەوە لە ڕیگەی شاطبي.
جیاوازی نێوان قورئان خوێن (القاريء) و مامۆستای قورئان (المقريء)
ــ قورئان خوێن (القاريء):
ئەو كەسەیە كە بە مەبەستی فێربوونی شێوازێك یان چەند شێوازێك لە ڕیوایەت و قیرائەتەكانی قورئانی پیرۆز دەچێتە لای مامۆستایەك (شێخێك) بۆ فیربوون.
ــ مامۆستای قورئان (المقريء):
ئەو كەسەیە كە شارەزایی هەیە لەسەر ڕوایەت و قیرائەتەكان كە بە بە دەماودەم لە شێخێك یان مامۆستایەكەوە فێربووە، مەرجەكانیشی ئەوەیە كە موسڵمانێكی باڵغی ژیری ئەمانەت پارێزی پاك بێت لە هۆكارەكانی فاسقێتی و لەكەسێكەوە فێربووبێت كە ئەم سیفەتانەی تێدابێت.
قورئان خوێن دابەش دەبێت بۆ چەند جۆر
قورئان خوێن دابەش دەبێت بۆ سێ جۆر(1):
١ ــ چاكە كار و پاداشت وەرگر (المحسن المأجور):
ئەو كەسەیە كە هەوڵ دەدات و فێری یاسا و ڕێساكانی قورئان خوێندن دەبێت و بەجوانی بە ئەنجامی دەگەیەنێت ، لە ڕووی بەجێ گەیاندی سیفاتی پیتەكان و دەركردنیان لە شوێنی خۆیان و وەستان و دەست پێكردنی دروست و . . . هتد.
٢ ــ خراپەكار و تاوانبار (الـمسيء الآثم):
ئەو كەسەیە كە دەتوانێت هەوڵ بدات و فێری یاسا و ڕێساكانی قورئان خوێندن ببێت ، بەڵام ئەو كارە ناكات و تەمەڵی دەكات ، ئەمەش بەهۆی هەواو ئارەزووەوە شێوازی نادروست دەخوێنێت یان بەهۆی تەمەڵیەوە و یان . . . هتد.
٣ ــ بەهانەدار (الـمعذور):
ئەو كەسەیە كە هەوڵ دەدات فێری یاسا و ڕێساكانی قورئان خوێندن ببێت ، بەڵام ناتوانێت ئەو كـارە تـەواو بكات و بگـاتە ئەوەی كە بە جـوانی ئەنجامی بدات ، ئەمـەش بە هۆی كێشەی زمانیەوە یان نەتواناییەوە یان . . . هتد
-
بڕوانە : (أصوات القرآن كيف نتعلمها و نعلمها ص33) و (المذكرة في أحكام التجويد ص2)
گرنگ و تایبەت
مصحف التجويد
قورئانی پیرۆز به دیاریکردنی ده‌ستووره‌کانی ته‌جوید به ڕه‌نگی هه‌مه‌جۆر (بەشێوەی فلاش)
د.أیمن سوید
فێربوونی زانستی تەجوید بە دەنگ و بە ڤیدیۆ
دەریای تەجوید (أطلس التجويد) چەند وانەیەکی دەنگی و بە ڤیدیۆ م.صدرالدين قادر صديق باليسانى
دەریای تەجوید (أطلس التجويد) چەند وانەیەکی بیرۆکەیی و بینراو بەشێوەی کتیبی ئەلیکترۆنی
جوان خوێندنەوەی قورئان
(جزء عَمَّ و جزء تَبارَكَ)
د.أیمن سوید
خوێندنەوەی جوزوی عەممە بە پیتی لاتینی، بو ئەو کەسانەی کە ناتوانن بە زمانی عەرەبی قورئانی پیرۆز بخوێننەوە
هەڵبژاردە
ئەم قورئانە یه‌کێکه له‌و قورئانه‌ی که به ده‌ستنووس نووسراوه‌ته‌وه له‌سه‌رده‌می خه‌لیفه‌ی سێیه‌می ڕاشیدین ئیمامی عوسمانی کوڕی عه‌ففان . . . . زیاتر شورەی مسوڵمان بە زیکر و دوعاکان لە قورئان و سوننەتدا