Zanstitajweed.com زانستی تەجوید

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

اللَّهُمَّ إِنِّي عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدِكَ وَابْنُ أَمَتِكَ نَاصِيَتِي بِيَدِكَ مَاضٍ فِيَّ حُكْمُكَ عَدْلٌ فِيَّ قَضَاؤُكَ أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اسْمٍ هُوَ لَكَ سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ أَوْ أَنْزَلْتَهُ فِي كِتَابِكَ أَوْ عَلَّمْتَهُ أَحَدًا مِنْ خَلْقِكَ أَوْ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِي عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَكَ أَنْ تَجْعَلَ الْقُرْآنَ رَبِيعَ قَلْبِي وَنُورَ صَدْرِي وَجِلَاءَ حُزْنِي وَذَهَابَ هَمِّي || ئەی خودایە من بەندەی تۆم و کوڕی بەندەی تۆم و کوڕی کۆیلەی تۆم، ناوچاوانم بەدەستی تۆیە، فرمان و بڕیارت بەسەرمدا جێ بە جێیە، بڕیاردانت بەسەرمدا دادپەروەرانەیە. داوات لێدەکەم بەهەموو ناوەکان کە هی تۆیە، خۆتت پێی ناوناوە، یان لە کتێبەکەتدا دادبەزاندووە یان یەکێک لە دروست کراوەکانی خۆتت فێر کردووە یان لە عیلمی غەیبدا لای خۆت هێشتوەتەوە، قورئانی پیرۆز بکەرە بەهاری دڵەکەم و روناکی سینەم و نەهێشتنی خەم و پەژارەم

-:-:-

سەرەتا

بەشی یەکەم چەند زانیاری‌یەك دەربارەی قورئان

چەند زانیاری‌یەك دەربارەی قورئان‌و چۆنیەتی دابەش بوونی سورەتەکانی

چەند زانیاری‌یەک دەربارەی قورئان‌و چۆنیەتی دابەش بوونی سورەتەکانی

١ ــ (١١٤) سورەتە.
٢ ــ (٦٢٣٦) ئایەتە.
٣ ــ (٣٠) جوزئە.
٤ ــ (٦٠) حزبە.
٥ ــ (٢٤٠) روبعە /چارەگە.
٦ ــ (٧٧٤٣٧) وشەیە.
٧ ــ ژمارەی پیتەکانیشی (٣٢٣٦٧١) پیتن^[1].

دابەشبوونی سوورەتەکان

١ ــ (٧) حەفت سورەتە درێژەکە (السَّبْعُ الطِّوال): سورەتی البقرة، وآل عمران، والنساء، والمائدة، والأنعام، والأعراف، والأنفال والتوبة.
٢ ــ ئەو سورەتانەی لە (١٠٠) ئایەت زیاترن یان کەمێک کەمترن، ناسراون بە (المئون)، بەڕای هەندێك لە سورەتی (یونس) و بە ڕای هەندێکی دی لە سورەتی (هود)ەوە تا کۆتای سورەتی (السَّجدة).
٣ ــ کەمتر لە (١٠) ئایەتیش پێ‌یان دەگوترێ (المَثاني).
٤ ــ (المُفَصَّل) يان (المُحْكَم)یشی پێدەڵێن: بۆیە پێ‌ی دەڵێن (المُفَصَّل) چونکە جوداکەرەوەی زۆری تێدایە بەهۆی زۆری (بَسْمَلَة)ەکان، کە نێوانیان جودادەکاتەوە، هۆکاری ناونانیان بە (المُحْكَم)یش لەبەر ئەوەیە کە کەمترین (مَنْسُوخ)یان تیدایە.
بە ڕای زۆربەی هاوەڵان (خودا لێیان ڕازی بێت) لە سورەتی (ق)ەوەیە تا سورەتی (النَّاس)، هەروەها ئەمەیش ڕای (ابن كثير)ە کە لە تەفسیرەکەیدا باسی کردووە، بەڵام هەندێک دەڵێن لە سەرەتای سورەتی (الحُجُرات) تا سورەتی (النَّاس) دەگرێتەوە.
٥ ــ ــ (طوال المُفَصَّل): لە سەرەتای سورەتی (ق) یان (الحُجُرات) تا سەرەتای سورەتی (النَّبَأ) دەگرێتەوە.
٦ ــ (أوسَطُ المُفَصَّل) لە سەرەتای سورەتی (النَّبَأ) تا کۆتایی سورەتی (الضُّحَى)یە.
٧ ــ ــ (قِصَارُ المُفَصَّل): لە سەرەتای سورەتی (الضُّحَى) تا کۆتایی قورئان، واتە سورەتی (النَّاس)، ئەم دابەشکردنە بۆ سورەتەکان باشترینی ڕا و بۆچوونیەکانە، سەرچاوەکەشی: البرهان في علوم القرآن (٢٤٤/١) بدرالدين محمد بن عبدالله الزركشي. هەروەها: تاريخ المصحف ص ١٢١ ــ ١٣١، شيخ عبدالفتاح القاضي له رێگەی كتێبی: المدخل لدراسة القرآن والسنة في العلوم الاسلامية ص ١٦٥، ١٦٦.

تێبینی/
بۆ زانیاری زیاتر هەندێک لە سورەتەکانی قورئان چەند ناوێکیان هەیە بێجگە لە ناوی خۆیان، بۆ نموونە: سورەتی (الفاتحة) پێ‌ی دەگوترێ: (أم الكتاب) و(أم القرآن) و(المثاني) و(الحمد) و(الكافية)و چەند ناوێکی دیکە کە ڕاڤەکارانی قورئان باسیان کردووە.
هەروەها سورەتی (البقرة) پێ‌ی دەگوترێ (سنام القرآن)، و هەردوو سورەتی (البقرة) و(آل عمران) پێ‌یان دەگوترێ (الزهروان)، هتد . . .